Praca przy komputerze czy z laptopem to obecnie codzienność. Przez wiele godzin wpatrujemy się w ekrany urządzeń elektronicznych, zarówno w biurze, jak i w domu. Nie jest to bez wpływu na nasz wzrok – nie od dziś wiadomo, że niebieskie światło emitowane przez monitory męczy oczy, a długotrwałe wpatrywanie się w ekran może przyczynić się do pogorszenia wzroku. Jakie są zagrożenia dla oczu związane z pracą przy komputerze i jak im zapobiegać? Co mówią przepisy i czy pracodawca musi zapewnić czas na przerwę oraz akcesoria chroniące wzrok pracowników? Sprawdź!
Praca przy komputerze – przepisy i ergonomia stanowiska pracy
Ergonomia stanowiska pracy przy komputerze obejmuje dwie kluczowe kwestie: większy komfort dla kręgosłupa i ochronę wzroku pracownika. W przeważającej większości praca przy komputerze wykonywana jest w pozycji siedzącej, dlatego pracodawca ma obowiązek zadbać o odpowiednie wyposażenie miejsca, gdzie jest ona wykonywana. Wymagane jest biurko o dostosowanej do pracownika wysokości oraz fotel zapewniający podparcie dla pleców i łokci. Dla odciążenia odcinka lędźwiowego kręgosłupa coraz częściej wybieranym rozwiązaniem są stanowiska umożliwiające pracę zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej.
Warunki pracy przy komputerze regulują przepisy prawa. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1.12.1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe oraz przepisami dotyczącymi pracy zdalnej pracownik po godzinie nieprzerywalnej pracy przy komputerze jest uprawniony do zmiany rodzaju pracy na taką, która będzie wykonywana w zmienionej pozycji ciała i nie będzie stanowić obciążenia dla wzroku. Jeśli nie jest to w danym rodzaju pracy możliwe, pracownik musi mieć zapewnione przerwy w pracy przy komputerze – co godzinę przynajmniej 5 minut.
Przepisy BHP regulują kwestie takie jak ustawienie monitora i jasność ekranu. Zgodnie z nimi ekran powinien znajdować się na wysokości oczu i w odległości od 40 cm do 75 cm od pracownika. Jasność ekranu powinna być ustawiona tak, by nie męczyć wzroku. Monitor powinien być również wyposażony w filtr, który zmniejsza promieniowanie światła niebieskiego i mieć warstwę antyrefleksyjną, zapobiegającą odbijaniu się światła. Jeśli w pomieszczeniu znajduje się więcej stanowisk komputerowych, odległość między monitorami nie może wynosić mniej niż 60 cm, a jeśli pracownik siedzi tyłem do sąsiedniego monitora, odległość musi wynosić przynajmniej 80 cm.
Światło niebieskie a wzrok – choroby oczu od komputera
Niebieskie światło emitowane przez ekran monitora niekorzystnie wpływa na wzrok. Męczy oczy i podobnie jak promieniowanie UV przyspiesza procesy starzenia. Pracując przy komputerze, mamy też tendencję do zbyt rzadkiego mrugania powiekami i wpatrywania się przez dłuższy czas w jeden punkt. To także niekorzystnie oddziałuje na narząd wzroku, męczy oczy i powoduje wysychanie powierzchni oka. Film łzowy chroni gałkę oczną przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, odżywia ją i dotlenia. Kiedy wysycha, oczy stają się bardziej narażone na infekcje.
Najczęstsze choroby oczu od komputera to zespół suchego oka i stany zapalne, do których w dużej mierze przyczynia się właśnie suchość oczu. Charakterystycznymi objawami przy zespole suchego oka są uczucie piasku lub ciała obcego pod powiekami i łzawienie oczu. Pojawia się również podrażnienie i zaczerwienie. Oczy są zmęczone, mogą boleć, swędzieć i piec. Zespół suchego oka leczy się objawowo poprzez stosowanie nawilżających kropli do oczu, tzw. sztucznych łez. Odpowiednie leczenie jest bardzo ważne, ponieważ suchość oczu nie tylko zwiększa prawdopodobieństwo infekcji, lecz także może doprowadzić m.in. do uszkodzenia rogówki. Długotrwała praca przy komputerze może też przyczyniać się do pogorszenia wad wzroku. W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany do sfinansowania zakupu okularów korekcyjnych.
Praca przy komputerze a zdrowie – zapobieganie chorobom zawodowym
Zapobieganie chorobom zawodowym to priorytet zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. W przypadku pracy przed monitorem bardzo ważne są przerwy w pracy przy komputerze, w których może być wykonywana gimnastyka oczu. W celu zapobiegania negatywnego wpływu niebieskiego światła na wzrok przydatne są również specjalne okulary do komputera. Chronią one oczy przed promieniowaniem emitowanym przez monitor, dzięki czemu oczy są mniej zmęczone. Przerwy przy pracy przy komputerze są konieczne zarówno dla zapobiegania zmęczeniu oczu, jak i chorobom kręgosłupa. Minimum to 5-minutowa przerwa raz na godzinę pracy przy komputerze. Dla optymalnych efektów zaleca się jednak robić krótką przerwę na relaks dla oczu raz na kwadrans. Wystarczy wówczas przenieść wzrok na odległy punkt i kilka razy zamrugać powiekami. Dzięki tym prostym czynnościom relaksujemy mięśnie gałki ocznej i zwiększamy nawilżenie powierzchni oka – film łzowy jest po niej rozprowadzany za każdym razem, gdy mrugamy powiekami. Można też na minutę po prostu zamknąć oczy i pozwolić im odpocząć.
Gimnastyka oczu – najprostsze ćwiczenia dla zmęczonych oczu
Gimnastyka oczu zajmuje niewiele czasu, a daje bardzo dobre efekty. Przerwy w pracy przy komputerze warto wykorzystać na wykonanie kilku prostych ćwiczeń, które zmniejszą napięcie mięśni gałki ocznej. Wystarczy spojrzeć w lewo, w prawo, w górę i w dół. To relaksuje mięśnie i zmniejsza zmęczenie oczu. Kolejne proste ćwiczenie to przeniesieniu wzroku na punkt w oddali, a następnie na coś, co znajduje się blisko – należy powtórzyć tę czynność kilka razy. Dobre efekty daje mocne zaciśnięcie powiek, a następnie ich rozluźnienie. Można też zasłonić oczy i kilkukrotnie szybko zamrugać powiekami. Jak zostało już powiedziane, odruch mrugania pozwala nawilżyć powierzchnię oka, co jest niezbędne dla komfortu widzenia. Patrząc w ekran, bardzo często zapominamy odpowiednio często mrugać, stąd suchość oczu i związany z nią dyskomfort.
W Manutan dbamy o potrzeby pracowników i pracodawców. By zadbać o kwestie takie jak ergonomia stanowiska pracy przy komputerze, przygotowaliśmy ofertę następujących produktów:
- podpórka pleców Fellowes Professional, kod SKU: 319065
- podłokietniki, kod SKU: 655103
- podpórka lędźwiowa Fellowes I-Spire, kod SKU: 319064
- podnóżek John, kod SKU: 1133091. Podnóżek do użytku podczas pracy w biurze lub domu, zmniejsza napięcie i zmęczenie nóg, pleców oraz szyi.
- podstawa pod monitor z półką, nośność 18 kg, Manutan Expert, kod SKU: 1501674