W ostatnich latach kolejne kryzysy związane z pandemią i sytuacją geopolityczną wstrząsnęły firmami na całym świecie. Ucierpiały zwłaszcza łańcuchy dostaw. W tym wyjątkowym kontekście kluczowa jest rola zakupów pośrednich. W czasach, gdy zabezpieczanie łańcuchów dostaw i redukcja kosztów są nowymi priorytetami dla działów zaopatrzenia, szeroko dyskutowana jest kwestia lokalnego zaopatrzenia zapewniającego krótkie łańcuchy dostaw. Główne tematy to budowanie odpornego łańcucha dostaw (jak zapobiegać problemom takim jak przerwane łańcuchy dostaw), przyczynianie się do relokacji oraz ochrona krajowego lub europejskiego know-how.
Biznes w czasie pandemii: proces zaopatrzenia w przedsiębiorstwie produkcyjnym i lokalni dostawcy
Pandemia COVID-19 pokazała, jak silne jest uzależnienie od dostaw z krajów azjatyckich. Kiedy tamtejsze zakłady zostały zamknięte, a transport wstrzymany, problemem stały się przerwane łańcuchy dostaw. Dlatego działy zakupów musiały dokonać przeglądu priorytetów. Potrzebne stały się strategie zaopatrzenia, które zapewniały zysk i były odporne na globalne problemy, czyli lokalni dostawcy i krótkie łańcuchy dostaw.
Obecny kontekst geopolityczny powinien przyspieszyć to zjawisko. Skutki konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą zmienią wiele, zaczynając od wzrostu cen benzyny, który już wpłynął na cenę transportu towarów. Co więcej, te dwa kraje są strategicznymi producentami surowców, zarówno pod względem spożywczym (pszenica, olej słonecznikowy itp.), jak i przemysłowym (stal, aluminium, miedź, nikiel itp.). Biorąc pod uwagę niedobory i inflację wywołaną kryzysem geopolitycznym, firmy nieuchronnie będą musiały prześledzić i ponownie zdefiniować solidniejsze i sprawniejsze łańcuchy dostaw.
W związku z tym niedawne badanie przeprowadzone przez Kyu, firmę zajmującą się doradztwem w zakresie zarządzania, podkreśla, że znaczna większość globalnych firm deklaruje gotowość do zwiększenia podwójnego zaopatrzenia w kluczowe komponenty (64%) i rozwijania źródeł lokalnych, koncentrując się na obszarach bliskich ich zakładom produkcyjnym i operacyjnym (54%). W tym kontekście niepewności firmy uważają obecnie relokację zakupów za strategiczne wyzwanie w zakresie zarządzania ryzykiem.
Cena, czyli lokalne strategie zaopatrzenia i generowany przez nie paradoks
Pomimo ogólnego entuzjazmu dla lokalnych źródeł zaopatrzenia od organizacji publicznych i prywatnych zamawiający muszą liczyć się z wyższymi cenami. To samo dotyczy konsumentów końcowych, jeśli chodzi o cenę sprzedaży! Ten paradoks, który utrzymuje się wokół lokalnej strategii zaopatrzenia, jest dobrze znany decydentom w kwestii zakupów. Firmy zdają sobie sprawę ze złożoności tego tematu, ponieważ przez tak długi czas miały do czynienia z pozornie sprzecznymi wymaganiami, oscylując między wynikami ekonomicznymi a społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR).
Kilka lat temu kraje rozwijające się były często traktowane priorytetowo pod względem taniego zaopatrzenia i uzyskiwania rentowności pod względem ilości dostaw. Jednak pojęcie ceny nabiera innego wymiaru. Stopniowo firmy zaczynają rozumieć korzyści płynące z korzystania z rozwiązania, jakim są dostawy lokalne. Dzięki temu możliwe jest:
• bezpieczna dostawa produktów;
• zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska;
• najlepsze czasy realizacji marketingu;
• rozwój regionalny;
• uwzględnienie nowych argumentów sprzedażowych dla klienta końcowego itp.
Podejście TCO (całkowity koszt posiadania; Total Cost of Ownership) obejmuje wszystkie koszty produktu i/lub usługi w całym cyklu życia (na przykład cenę zakupu, koszt posiadania, konserwacji, użytkowania, brak jakości, a nawet wycofanie), obecnie wydaje się konieczne uwzględnienie kosztów ekologicznych i społecznych. W tej konfiguracji firmy muszą zaopatrywać się, biorąc pod uwagę „rzeczywistą” cenę, w tym koszt emisji dwutlenku węgla w czasie transportu, koszt wykwalifikowanej siły roboczej, wkład w lokalny ekosystem, gospodarowanie odpadami itp.
Cele procesu zaopatrzenia: mobilizacja ekosystemu otaczającego lokalną strategię zaopatrzenia jako niezbędny czynnik
Aby urzeczywistnić lokalną strategię zaopatrzenia, konieczne jest, aby wszyscy interesariusze współpracowali ze sobą. Sieci zawodowe, sektory i zamówienia publiczne muszą stworzyć ramy dla tego ujednoliconego podejścia.
Ważne jest, aby organizacje publiczne i prywatne skonsolidowały swoje relacje z dostawcami krajowymi lub europejskimi, jednocześnie otwierając się na nowych lokalnych dostawców, którzy wykazują innowacyjność poprzez tworzenie prawdziwych partnerstw oraz – „dlaczego nie” – poprzez budowanie planów transferu działalności.
Wdrożenie rozwiązania, jakim są lokalne strategie zaopatrzenia, zależy od zbiorowej dynamiki, w której swój udział mają wszyscy interesariusze. Konieczne jest zaangażowanie działów firmy i zleceniodawców, tak by mogły zacząć funkcjonować łańcuchy dostawców. Lokalni dostawcy muszą zapewnić kapitał, władze publiczne muszą ułatwić ten proces i wreszcie regiony muszą być nastawione przychylnie.
Takie podejście umożliwi uwzględnienie strategicznych i ogólnych wytycznych przedsiębiorstw w celu zrównoważenia podaży i popytu, tworząc w ten sposób niezbędne warunki do relokacji, uwzględnione w planie gospodarczym.
Niezbędne jest zaangażowanie wszystkich stron, aby można było zbudować odpowiedzialne, niezawodne, sprawne i przede wszystkim lokalne łańcuchy dostaw, jednocześnie sprawiając, że pojęcie „kosztu rzeczywistego” stanie się zrozumiałe.
Aby dowiedzieć się więcej, pobierz nasz white paper „Jak uwzględnić CSR w centrum polityki zakupowej Twojej firmy?”.